Zes broers, één verhaal. In de lente van 1911 investeert weduwe Teresa Benelli het volledige familiekapitaal in een werkplaats om haar zes zonen een vaste baan te verzekeren: Giuseppe, Giovanni, Filippo, Francesco, Domenico en Antonio ‘Tonino’ Benelli.
Aanvankelijk is het atelier enkel een garage waar onderhoud wordt uitgevoerd en waar reserveonderdelen voor auto’s en motoren worden vervaardigd. Maar de ambitie van de zes broers reikt veel verder: ze willen motorfietsen bouwen. Acht jaar later, in 1919, ziet het eerste motorblok het levenslicht; de tweetakt 75cc wordt in een fietsframe gelepeld - wat echter geen bevredigend resultaat oplevert…
In december 1921 is er dan eindelijk de eerste echte Benelli motorfiets: de Velomotore is een 98cc tweetakt, hij bestaat in twee versies: Touring en Sport (125c). In 1923 volgt nog een 147cc. Met die motor rijgt Tonino Benelli de overwinningen aan elkaar en vestigt daarmee de naam van Benelli in heel Europa.
In 1926 ontwerpt Giuseppe Benelli een nieuwe motorfiets, een 175cc viertakt met een enkele bovenliggende nokkenas. De prestaties moeten niet onderdoen voor die van een motor met grotere longinhoud. Tonino wint talloze wedstrijden en wordt Italiaans kampioen in 1927, 1928, 1930 en 1931.
De productie wordt opgedreven en de verkoopsuccessen (de 175cc wordt in vier verschillende versies geproduceerd tot 1934, dan nemen een 250 en 500cc het over) leiden al gauw tot de uitbreiding van de fabriek. In 1932 kopen de broers de bijgebouwen van de houtzagerij aan de Viale Principe Amedeo (intussen de Viale Mameli). Twee jaar later, in 1934, introduceert Benelli twee nieuwe racemotoren: een 250cc twin cam, en een 500. In 1940 presenteert Benelli een 500cc zijklepper en een fantastische racer (een viercilinder met dubbel bovenliggende nokkenassen en supercharger, die evenwel nooit op het circuit zal rijden), maar het uitbreken van de oorlog dwingt de fabriek ertoe vanaf dan enkel nog militaire voertuigen te produceren.
The company of Pesaro was at the height of success (800 employees worked in the factory) but the Second World War destroyed the factory. The allied bombing and the spoliations by the Nazis reduced this large company to a pile of rubble and empty sheds.
The Benelli brothers did not lose heart and, once retrieved machinery and equipments, started to convert about 1000 military motorcycles - mainly of English origin – left in the battlefields by the allies into bikes for civilian use. 1947 was also the year when the racing activities were resumed.
1948 was a milestone for Benelli : the company hired the motorcycle racer Dario Ambrosini and on October 14th the Benelli brothers announced the decision to continue producing motorcycles. The sports success of the new Benelli culminated in 1950 in Ambrosini’ victory of the World Championship in the 250 class.
De fabriek in Pesaro bevindt zich met 800 werknemers op het hoogtepunt van haar succes, maar ze wordt verwoest in het oorlogsgeweld. Bombardementen door de Geallieerden en plunderingen door de nazi’s reduceren de fabriek tot een ruïne en wat lege schuren. Maar de Benelli broers geven niet op. Ze bouwen alles weer op en beginnen de ca. duizend achtergelaten - veelal Britse - militaire motorfietsen om te bouwen voor burgergebruik. In 1947 worden ook de raceactiviteiten hervat.
1948 is een heuse mijlpaal voor Benelli: de fabriek contracteert racer Dario Ambrosini en op 14 oktober kondigen de broers aan dat ze de productie van motorfietsen zullen voortzetten. De sportieve successen van het nieuwe Benelli leiden in 1950 tot het wereldkampioenschap: Ambrosio pakt de kroon in de 250cc-klasse.
Aan het eind van de jaren veertig verlaat Giuseppe Benelli het bedrijf na aanhoudende onenigheid met zijn broers. Het zijn de begindagen van Motobi, met de klassieke twee- en viertakt ovalen blokjes met kleine en middelgrote longinhoud. Niet alleen een nieuw verkoopsucces, ook in de racerij wordt er succes geboekt met meer dan 1.000 overwinningen in de jaren 50 en 60.
In 1951 komt Benelli met de Leoncino. De verkoop piekt op het moment dat Benelli in 1953 de eerste ‘Motogiro d’Italia’ wint, met Tartarini in het zadel. Tien jaar later, in 1961, viert het bedrijf uit Pesaro zijn 50-jarig bestaan. In het daaropvolgende jaar willen Benelli en Motobi de crisis in de motorfietsindustrie het hoofd bieden door samen te smelten. Het zijn de heroïsche jaren van Renzo Pasolini en Tarquinio Provini, van de viercilinder 250cc en van de tweede wereldtitel in 1969 met de Australische racer Kelvin Carruthers.
In de jaren 60 rolt er een ruim scala aan tweewielers van de band bij Benelli-Motobi: van scooters tot de Tornado, een 650cc tweecilinder en de laatste originele Benelli-creatie. In 1972 wordt het bedrijf opgekocht door de Argentijnse ondernemer Alejandro De Tomaso. Onder zijn bewind wordt een nieuwe, moderne fabriek gebouwd en ook het modelgamma wordt hernieuwd en uitgebreid met multi-cilinders en een prestigieuze 750cc zescilinder (de eerste zescilinder die in serie geproduceerd en voor het grote publiek te koop was).
De Japanse concurrentie wordt steeds feller en technisch geavanceerder. De ondergang komt gestaag, maar is onvermijdelijk en in 1988 wordt Benelli op de knieën gedwongen. Industrieel en tycoon Giancarlo Selci, eigenaar van de Biesse Group, redt het legendarische merk van een onzekere toekomst en koopt Benelli op 23 oktober 1989. Het bedrijf mikt op de scootermarkt met twee modellen: de Devil en de Scooty. Er lijkt een nieuw tijdperk aangebroken, maar na de aanvankelijke euforie zien de vooruitzichten er opnieuw niet geweldig uit.
In 1995 verwerft de Merloni Group van Fabriano het grootste aandeel in het historische merk. Andrea Merloni, zoon van Vittorio, leidt het nieuwe bedrijf en maakt een frisse start met een agressief uitziende scooter, de 491. Er volgen nieuwe ambitieuze projecten, scooters en zelfs sportmotoren: de Tornado 900cc driecilinder, die zal deelnemen aan het WSBK, en de TnT 1130cc. Maar al gauw stond Benelli voor een nieuwe crisis.
In december 2005 werd Benelli onderdeel van de Q.J. Group. Qian Jiang werd al bekroond met de Motorexporteur van het Jaar Award en is gevestigd in Wenling. Daar produceren 14.000 werknemers maar liefst 1.200.000 voertuigen en twee miljoen motorblokken per jaar, in een moderne fabriek die de oppervlakte van een kleine stad beslaat.
De ca. 670.000 m2 productiefaciliteit is uitgerust met uiterst geavanceerde en uit Europa en de VS geïmporteerde machines die onderdelen produceren. Het bedrijf, met een kapitaal van meer dan 750 miljoen dollar, is al sinds 1999 beursgenoteerd en produceert ook quads, elektrische fietsen, grasmachines, golfkarretjes, generatoren, pompen en andere tuinmachines. 20% van de productie is bestemd voor export, onder meer naar de VS en Europa. Qian Jiang is gericht op kwaliteit en verwierf al in 1997 het internationaal erkende ISO 9001 certificaat.
Met dit kapitaal achter de hand, en dankzij een energieke synergie tussen Italië en China, vestigt Benelli Q.J. zicht opnieuw op de wereldwijde markt. In 2011 vierde het merk zijn honderdjarige bestaan.
